ورشکستگی بانک ها در آمریکا امریست بسیار رایج؛ چراکه از سال 2000 تا کنون حدود 565 مورد ورشکستگی را تجربه کرده است. لازم به ذکر است، ورشکستگی اخیر بانک هایی چون Silvergate، Sillicon Valley Bank و Signature به طور متوالی منحصر به فرد می باشد. SVB با 17 شعبه و حدود 210 میلیارد دلار دارایی، از جایگاه ممتازی در جامعه فناوری(خصوصاً استارت آپ ها) برخوردار بود. گفته می شود این شرکت با تقریباً نیمی از استارت‌آپ‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر آمریکا و 44 درصد از شرکت‌های فناوری و مراقبت‌های بهداشتی خطرپذیر آمریکا که سال گذشته عمومی شده بودند، معامله کرده است. بررسی دلایل شکست و آسیبب شناسی دقیق شکست SVB بینش بهتری را در خصوص رویدادهای پیش رو در اختیار خواهد گذاشت. در این گزارش باتوجه به اهمیت موضوع یادشده به اهم مسائل آن پرداخته شده است که عبارتند از:
نکته اول: به لحاظ تاریخی ورشکستگی بانک Washington Mutual در سال 2008 که دارایی بالغ بر 307 میلیارد دلار داشت، بزرگ ترین ورشکستگی بانکی در تاریخ آمریکا محسوب می شود. ورشکستگی بانک SVB در 10 مارس 2023، با دارایی به ارزش 209 میلیارد دلار دومین ورشکستگی از لحاظ بزرگی است که به دنبال آن ورشکستگی بانک Signature، با دارایی 110 میلیارد دلاری سومین ورشکستگی بزرگ تاریخی به شمار می رود. فروپاشی SVB تأثیر قابل توجهی بر شرکت‌های نوپا داشته‌است تا جایی که بسیاری از آن ها قادر به برداشت پول از حساب بانکی خود نیستند.
نکته دوم: پس از فروپاشی بانک سیلیکون ولی و به دنبال آن Signature، بسیاری از شرکت‌ها و کارآفرینان دچار نگرانی شده و سپرده‌های خود را به بانک‌های بزرگتری مانند JPMorgan Chase، بانک آمریکا، Citigroup و ولز فارگو وارد کرده‌اند.
نکته سوم: در جریان ورشکستگی بانک هایی چون SVB و Signature مجموعه عوامل متعددی نقش داشته اند که برخی از آن ها به ماهیت فضای دو بانک مذکور برمی گردد. شامل: همه گیری کرونا و اهمیت یافتن حوزه های فناوری، سرمایه گذاری غلط بانک ها، عدم توجه به ماهیت مشتریان، آسیب پذری در برابر رکود.
نکته چهارم: برخی از عوامل ورشکستگی مربوط به ریسک هایی است که طبق گزارش CRS ، در شکست‌ دو بانک مذکور نقش اساسی داشته و به نظر می‌رسد ریسک‌های طولانی‌مدتی هستند که همه بانک‌ها، فارغ از ماهیت و مدل کسب و کارشان با آن‌ها مواجه هستند؛ که شامل ریسک نقدینگی، ریسک تمرکز، ریسک کریپتوکارنسی و ریسک نرخ بهره می باشند.
نکته پنجم: مسائل مربوط به حوزه تنظیم¬گری در این رویداد را میتوان در دو مورد خلاصه کرد: معافیت های قانونی و Too big to Fail (TBTF) و مخاطرات اخلاقی.
نکته ششم: به دلیل همه گیری کرونا در سال 2020 و اهمیت یافتن کسب و کارهای فناور در دنیا، نه تنها آمریکا، بلکه بسیاری دیگر از کشورها در سال 2021 شاهد افزایش چشمگیر در سرمایه گذاری های خطر پذیر بودند، به طوریکه آمارها نشان می دهد، مجموع سرمایه گذاری های خطر پذیر از 354 میلیارد دلار در سال 2020، به 734 میلیارد دلار در سال 2021 رسید.
نکته هفتم: مسئله Too Big to Fail، همواره به عنوان یک مسئله سیاستی در آمریکا مطرح بوده است. اما وقوع بحران ها، از جمله بحران مالی 2008 و در حال حاضر بحران بانک هایی چون signature و SVB آن را برجسته تر کرده و خواهد کرد.
نکته هشتم: در صورتی که طلبکاران و طرفین یک شرکت TBTF معتقد باشند که دولت آن ها را از ضرر محافظت خواهد کرد، آن ها انگیزه کمتری برای نظارت بر ریسک های احتمالی این شرکت خواهند داشت چرا که در هر صورت از پیامدهای منفی آن ریسک ها محافظت خواهند شد.
نکته نهم: با توجه به اینکه بخشی از دارایی های SVB مربوط به ارزهای دیجیتال است؛ فروش این دارایی ها منجر به ریزش کریپتو کارنسی شده و ترس شدیدی به ویژه در پروژه هایی که در این سیستم همکاری داشتند و نگهداری سرمایه آنها توسط این بانک صورت میگرفت خواهد شد.(Morris,2023) رویه دیگر اثرگذاری در این بازار را میتوان به جدیتر شدن بحث قانونگذاری در بازار کریپتو و بالطبع، اعمال محدودیت های بیشتر در این حوزه دانست.
نکته دهم: بحران اخیر در آمریکا و درگیری بانک های فعال در حوزه فناوری نشان می دهد که بیش از هر چیز، حتی ساختارهایی که با ثبات اقتصادی نیز هستند ممکن است دچار بحران شوند. نکاتی که به نظر می رسد می تواند به تقویت نظام تامین مالی فناوری کمک کند که شامل: ثبات اقتصادی، استراتژی سرمایه گذاری و بیمه سپرده ها، است.